Jak uniknąć wypalenia zawodowego?

Wypalenie zawodowe pojawia się wtedy, gdy praca przestaje dawać satysfakcję, a my przestajemy rozwijać się zawodowo - jesteśmy zmęczeni i niezadowoleni z tego, co kiedyś sprawiało nam ogromną radość.

Symptomy wypalenia zawodowego

1. Emocjonalne i fizyczne wyczerpanie - nadmierne obciążenie psychiczne, przemęczenie, uczucie pustki, brak energii życiowej, a także dolegliwości zdrowotne, zaburzenia snu, łaknienia i bóle mięśniowe.
2. Negatywne ocenianie własnej pracy - poczucie obniżenia kompetencji i brak zadowolenia z własnych dokonań zawodowych.
3. Negatywna postawa wobec przełożonego i współpracowników - obojętność, przedmiotowe traktowanie, manipulowanie, pogarda, a nawet agresja.

Wypalenie zawodowe to długotrwały proces powstający na skutek działania stresu, przy równoczesnym załamaniu zdolności do radzenia sobie w trudnych warunkach. Powoli następuje wyniszczenie psychiczne, które łatwo przeradza się w depresję. Doświadczamy emocjonalnego, psychicznego oraz fizycznego wyczerpania.

Warunki sprzyjające wystąpieniu wypalenia zawodowego

I. Czynniki związane z pracą i jej środowiskiem:

• zbyt duże obciążenie obowiązkami,
• niejasno sformułowany cel i zakres odpowiedzialności,
• brak wsparcia ze strony przełożonych oraz współpracowników,
• niesatysfakcjonujący poziom wynagrodzenia,
• brak możliwości rozwoju zawodowego,
• brak poczucia wspólnoty w środowisku pracy.

II. Czynniki indywidualne:

• niska asertywność,
• spychanie na dalszy plan własnych potrzeb i wartości,
• nierealistyczne wymagania wobec samego siebie,
• niska samoocena,
• wysoka emocjonalność,
• złe zarządzanie zasobami energetycznymi organizmu.

Ochrona przed wypaleniem zawodowym

Skutecznym sposobem uniknięcia zespołu wypalenia zawodowego jest życiowa równowaga. Musimy uzyskać możliwie równe proporcje między życiem zawodowym a prywatnym, czyli obowiązkami a przyjemnością. Nie powinniśmy zabierać pracy do domu - zamiast ślęczyć wieczorami nad stertą papierów, lepiej pobawić się lub porozmawiać z dzieckiem.

Powinniśmy zadbać o właściwą higienę psychiczną - koncentrujmy się na rzeczach, które sprawiają nam radość. Może to być rozwijanie zainteresowań, aktywność fizyczna, słuchanie ulubionej muzyki, sprawianie sobie prezentów, itp.

W trudnych sytuacjach powinniśmy przyjmować pozytywną postawę - musimy nauczyć się wyrabiać w sobie wewnętrzne przekonanie o własnej skuteczności i możliwości radzenia sobie w przeróżnych warunkach. W każdej sytuacji powinniśmy się doszukiwać pozytywnych stron, a te najtrudniejsze traktować jako wyzwania, z którymi musimy się zmierzyć. Niezwykle ważne jest realistyczne spojrzenie na sytuację i przypisywanie problemom zawodowym adekwatnej rangi.

Przed okresem intensywnej pracy powinniśmy zafundować sobie kilka dni wolnego - krótki urlop napełni nas energią i sprawi, że objawy przepracowania nie będą tak uciążliwe.

Jeśli powyższe sposoby zawiodą, a wypalenie będzie postępowało, powinniśmy udać się po pomoc do specjalisty.