Jak zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwór?

Choroby nowotworowe to jeden ze znaków XXI wieku. Niektóre są dziś skutecznie leczone, ale wciąż pozostają takie, których perspektywy nie są zbyt obiecujące. Możesz jednak zrobić wiele, by ograniczyć ryzyko zachorowania.

Pojęcie i budowa nowotworu

Nowotwór to niekontrolowany rozrost nieprawidłowych komórek w organizmie człowieka. Obumarłe komórki zastępowane są przez nowe, ale na skutek różnych czynników zdarza się, że obok prawidłowych powstają komórki nieprawidłowe o zmienionej budowie. Zaczynają się rozmnażać, po czym żyją własnym życiem pasożytując na organizmie.

Komórka nowotworowa różni się od zdrowej tym, że nie ma w swojej pamięci zapisanych funkcji jakie miałaby wykonywać, ani też zaprogramowanego zakończenia swojej działalności, tak jak w przypadku komórki prawidłowej. Ma natomiast nieograniczone możliwości migracji po całym organizmie - dzieli się i mnoży bez żadnych ograniczeń kosztem prawidłowych komórek.

Dziedziną medycyny zajmującą się rozpoznawaniem i leczeniem chorób nowotworowych jest onkologia. W leczeniu stosuje się m.in.: chemioterapię, radioterapię, leczenie chirurgiczne, immunoterapię, hipertermię miejscową.

Czynniki ryzyka zachorowania na nowotwór

To stan, w którym na organizm wpływają pewne uwarunkowania odpowiedzialne za powstawanie komórek nieprawidłowych, a następnie rozwój choroby. Oddziaływanie to może, ale nie musi powodować rozwoju nowotworu.

Podwyższone ryzyko zachorowania na nowotwór dotyczy osób narażonych na czynniki, które mogą prowadzić do powstania nieprawidłowych komórek w organizmie. Do czynników tych należą: zanieczyszczenie środowiska, dym tytoniowy, substancje chemiczne zawarte w żywności, a także promieniowanie jonizujące. Mogą to być również czynniki wewnętrzne, związane z zaburzeniami funkcjonowania organizmu. Zwiększoną predyspozycję do zachorowania można odziedziczyć po swoich przodkach. Istnieją bowiem nowotwory, których wystąpienie ma związek z uszkodzeniem materiału genetycznego.

Zalecenia, których stosowanie może w wielu przypadkach zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwór

Bądź aktywny

Regularne ćwiczenia fizyczne zmniejszają ryzyko zachorowania na raka okrężnicy, raka piersi, raka trzonu macicy i raka prostaty, oczywiście proporcjonalnie do stopnia aktywności. Ponadto, ruch pozwala utrzymać prawidłową masę ciała i przeciwdziała nadwadze. 

Wystrzegaj się otyłości

Otyłość zwiększa ryzyko zachorowania na raka okrężnicy, raka piersi (po menopauzie), raka trzonu macicy, raka nerki oraz przełyku.

Jedz warzywa i owoce

Spożywanie dużych ilości warzyw i owoców zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwór przełyku, żołądka, okrężnicy, odbytnicy i trzustki. Mechanizm ochronnego działania warzyw i owoców związany jest z zawartymi w nich licznymi substancjami przeciwnowotworowymi.

Unikaj nadmiernej ekspozycji na słońce

Najsilniejszym czynnikiem ryzyka zachorowania na czerniaka (nowotwór złośliwy skóry) są liczne znamiona barwnikowe na skórze. Chroń swoje ciało przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym. W upalne dni, częściej przebywaj w cieniu, noś okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV i odpowiednie, chroniące przed słońcem ubrania. Stosuj kosmetyki z filtrami przeciwsłonecznymi na odsłonięte części ciała. Ogranicz też wizyty w solarium, a najlepiej całkowicie z nich zrezygnuj.

Unikaj substancji rakotwórczych i promieniowania

Rak płuc, pęcherza moczowego, rak krtani, białaczka, nowotwór złośliwy jamy nosowej to tylko niektóre choroby związane z występowaniem substancji rakotwórczych w miejscu pracy. Do najczęstszych zagrożeń zalicza się: pył zawierający krzemionkę, gazy spalinowe, produkty rozpadu radonu, pył drzewny, benzen, azbest, formaldehyd, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, związki chromu, kadmu oraz niklu.

Rzuć palenie

Znaczna część zachorowań na rak przełyku, gardła, jamy ustnej, pęcherza moczowego, trzustki, nerki, żołądka, szyjki macicy oraz na białaczkę szpikową ma ścisły związek z paleniem tytoniu. Dym tytoniowy w otoczeniu, czyli tzw. bierne palenie również zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc. Wdychanie dymu z cygar i fajek może prowadzić do rozwoju nowotworu jamy ustnej, gardła, krtani i przełyku.

Ogranicz picie alkoholu

Według danych epidemiologicznych, picie alkoholu zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych jamy ustnej, gardła i krtani oraz raka płaskonabłonkowego przełyku. Picie alkoholu potęguje rakotwórcze działanie palenia tytoniu. Spożywanie alkoholu ma również związek z ryzykiem powstania pierwotnego raka wątroby.

Europejski Kodeks Walki z Chorobami Nowotworowymi

Prowadząc zdrowszy tryb życia, możesz na wiele sposobów poprawić ogólny stan zdrowia i zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwór:

1. Nie pal! Jeśli nie potrafisz przestać, nie pal przy niepalących.
2. Wystrzegaj się otyłości. 
3. Bądź codziennie aktywny ruchowo, uprawiaj ćwiczenia fizyczne.
4. Spożywaj więcej warzyw i owoców, jedz co najmniej 5 porcji dziennie.
5. Jeśli pijesz alkohol, ogranicz jego spożycie do minimum.
6. Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne.
7. Przestrzegaj ściśle przepisów dotyczących ochrony przed narażeniem na znane substancje rakotwórcze.

Musisz wiedzieć, że istnieją specjalne programy ochrony zdrowia publicznego, mogące zapobiegać rozwojowi nowotworów lub zwiększać prawdopodobieństwo ich wyleczenia:

1. Jeśli jesteś kobietą po 25 roku życia - regularnie (przynajmniej raz w roku) wykonuj badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy (cytologia).
2. Jeśli jesteś kobietą po 50 roku życia - regularnie (raz w roku) wykonuj badania przesiewowe w kierunku raka piersi (mammografia).
3. Jeśli jesteś kobietą lub mężczyzną po 50 roku życia - regularnie (raz w roku) wykonuj badania przesiewowe w kierunku raka jelita grubego.
4. Bierz udział w programach szczepień ochronnych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.

Jeśli chcesz zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka, musisz zacząć o siebie dbać. Nie narażaj się na działanie niebezpiecznych czynników, prowadź zdrowy tryb życia, poddawaj się badaniom. Wszystko to sprawi, że naturalne mechanizmy obronne Twojego organizmu będą działać prawidłowo i ochronią Cię przed chorobami nowotworowymi.

Sub bbnautFlash_FSCommand(ByVal command, ByVal args) call bbnautFlash_DoFSCommand(command, args) end sub

Sub bbnautFlash_FSCommand(ByVal command, ByVal args) call bbnautFlash_DoFSCommand(command, args) end sub