Jak złożyć pozew zbiorowy?

Pozew zbiorowy to nowość w polskim systemie prawnym. Do tej pory, wobec braku możliwości wystąpienia na drogę sądową przez większą grupę osób, wielu poszkodowanych rezygnowało z dochodzenia swoich praw, obawiając się starcia z rzeszą prawników. Sytuację tę wykorzystywały firmy (m.in.: biura turystyczne, linie lotnicze, banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, dystrybutorzy paliw oraz producenci żywności), stosując niekorzystne zapisy w umowach, zaniżając normy, itp.

Główne założenia pozwu zbiorowego

Pozew zbiorowy może być złożony w przypadku dochodzenia roszczeń jednego rodzaju, przez grupę minimum 10 osób (górna granica nie jest określona i grupa może liczyć setki a nawet tysiące poszkodowanych). Wysokość roszczenia każdego członka grupy musi być ujednolicona - może to nastąpić w podgrupach, liczących co najmniej 2 osoby.

Powództwo w postępowaniu grupowym wytacza reprezentant grupy, którym może być członek grupy lub powiatowy/miejski rzecznik konsumentów. W postępowaniu grupowym obowiązuje zastępstwo powoda przez adwokata lub radcę prawnego, chyba że powód jest adwokatem lub radcą prawnym.

Trzeba pamiętać, że składając pozew zbiorowy wszyscy poszkodowani godzą się na odszkodowanie w jednakowej wysokości - Sąd nie będzie rozróżniał poszkodowanych na mniej lub bardziej stratnych, wszyscy po wygranej sprawie dostaną po równo.

Pozew zbiorowy powinien zawierać:

• wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym;
• wskazanie okoliczności z których wynika, że dochodzone roszczenia są jednego rodzaju oraz że są oparte na takiej samej podstawie faktycznej;
• w przypadku roszczeń pieniężnych, określenie wysokości roszczenia każdego z członków grupy lub podgrup;
• oświadczenie powoda o tym, że działa on w charakterze reprezentanta grupy;
• oświadczenia członków grupy o przystąpieniu do grupy i wyrażeniu zgody co do osoby reprezentanta grupy oraz umowę reprezentanta grupy z pełnomocnikiem, określającą sposób wynagrodzenia pełnomocnika.

Koszty pozwu zbiorowego

1. Opłata sądowa - do 2% wartości roszczeń (koszty rozłożone równo na wszystkich członków grupy).
2. Wynagrodzenie pełnomocnika - do 20% wartości roszczeń.
3. Kaucja na zabezpieczenie kosztów postępowania - o jej wysokości decyduje Sąd.

Opłaty dodatkowe, np.: za ekspertyzę i biegłych również rozkładają się po równo na wszystkich członków grupy.

Problemy związane z pozwem zbiorowym:

• trudność w znalezieniu osób poszkodowanych o podobnych roszczeniach wobec tej samej firmy, instytucji lub organizacji;
• potencjalne koszty postępowania, mimo iż są niższe od standardowych kosztów pozwu indywidualnego.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. z 2010 r., Nr 7, poz. 44).