Wyrzucaj z głową - co powinieneś wiedzieć o śmieciach

Produkujemy coraz więcej śmieci, które stanowią rosnące zagrożenie dla środowiska naturalnego. Każdy z nas może  sporo zmienić poprzez segregację i właściwe wyrzucanie śmieci.

Śmieci produkujemy wszyscy - w Polsce jest to rocznie między 300 a 500 kg śmieci na osobę. Duża część wyrzucanych przez nas śmieci zawiera substancje niebezpieczne i szkodliwe dla środowiska naturalnego. Nierozważnie wyrzucane przedmioty mogą być jednak niezbezpieczne na wiele innych sposobów także bezpośrednio dla ludzi.

Jak długo rozkładają się śmieci?

Dużym problemem jest bardzo długi czas rozkładu wielu odpadów. Wystarcza rzut okiem na czas rozkładu wybranych najpopularniejszych produktów przemysłowych:

• niedopałek papierosa z filtrem: 1-2 miesiące; bez filtra: 3-4 miesiące,
• chusteczka papierowa: 3 miesiące,
• bilet autobusowy: 3-4 miesiące,
• zapałka: 6 miesięcy,
• skórka owocu: 6 miesięcy,
• puszka aluminiowa: 50-100 lat,
• butelka plastikowa: 100-1000 lat,
• pieluszka jednorazowa (pampers): 300 lat,
• torebka plastikowa: 400 lat,
• butelka szklana: 4000 lat.

Rozwiązaniem tego problemu jest segregacja śmieci, właściwa utylizacja i recykling.

Niebezpieczne śmieci

Nieprawidłowe wyrzucanie śmieci niesie ze sobą wiele zagrożeń dla środowiska naturalnego. Wiele używanych przez Ciebie i wyrzucanych później produktów zawiera bardzo szkodliwe substancje, z których istnienia możesz nie do końca zdawać sobie sprawę. Wśród takich produktów można wskazać żarówki (zwłaszcza te energooszczędne), baterie, lekarstwa, farby czy olej silnikowy. O tym, jak duże znaczenie ma właściwa utylizacja może świadczyć fakt, iż 1 litr oleju silnikowego jest w stanie zanieczyścić aż 50 milionów litrów wody! Nawet niewielka ilość rtęci (wykorzystywanej np. w termometrach i świetlówkach) może poważnie zaburzyć funkcjonowanie żywych organizmów.  Natomiast zużyte lub przeterminowane leki wyrzucone do zwykłego kosza na śmieci, mogą pozostawać w środowisku przez bardzo długi czas zatruwając wody gruntowe i stanowiąc śmiertelną truciznę dla zwierząt.

Śmieci nie muszą zawierać szkodliwych substancji, aby stanowić niebezpieczeństwo dla zwierząt, roślin i ludzi.  Pozostawione w lesie puszki po piwie lub foliowe torebki mogą okazać się śmiertelną pułapką dla zwierząt. Wyrzucona butelka może łatwo spowodować pożar, zranić dziecko czy uszkodzić oponę w rowerze albo samochodzie.

Jak należy postępować ze śmieciami

Każdy z nas powinien zadbać o to, aby śmieci jak najmniej szkodziły środowisku.

Przede wszystkim postaraj się, aby śmieci było jak najmniej. Korzystaj z produktów, które można wykorzystać wielokrotnie lub które łatwiej poddać recyklingowi. Zrezygnuj z foliowych torebek i korzystaj z wielorazowych toreb na zakupy, kupuj produkty, które są bardziej przyjazne dla środowiska i zwracaj uwagę na to z czego zrobione jest opakowanie.

Po drugie, zadbaj o właściwą segregację i utylizację śmieci. Segregacja odpadów pozwala na powtórne wykorzystanie śmieci takich jak makulatura, szkło, plastik, aluminium czy odpady organiczne. Przykładowo: opakowania szklane przewożone są do hut szkła, gdzie po odpowiedniej obróbce służyć mogą jako nowe wyroby szklane. Ze starych szmat i makulatury produkowany jest papier, dzięki czemu ścinane jest mniej drzew. Większość śmieci można utylizować, inne nadają się do przeróbki i spalania, dzięki czemu pozyskać można energię i nowe, uzyskane z recyklingu surowce.

Naucz się odstawiać śmieci we właściwym miejscu (lekarstwa, bateria, oleje itp.) oraz poprawnie segregować śmieci i wyrzucać je do właściwych pojemników. 

Sprzęt AGD i RTV zbierają wszystkie sklepy zajmujące się sprzedażą elektroniki, a w aptekach znajdziemy pojemniki przeznaczone na zużyte baterie i lekarstwa. Urzędy miejskie organizują regularnie zbiórki pozostałych rodzajów śmieci.

Od 1 lipca 2013 roku zaczną obowiązywać nowe zasady wywozu śmieci - odbiorem odpadów zajmą się gminy i to one będą podpisywać umowy z firmami komunalnymi. Nowe przepisy spowodują między innymi to, że nie będzie już się opłacało wyrzucać śmieci na tzw. dzikie wysypiska.