Świnka - objawy, leczenie, powikłania

Świnka to inaczej nagminne zapalenie przyusznic. Zapadają na nią głównie dzieci w wieku 4-15 lat. Przyczyną świnki jest wirus przenoszony drogą kropelkową, także przez przedmioty zakażone śliną osób chorych. Okres zarażalności zaczyna się 2-4 dni przed wystąpieniem objawów i trwa 7-9 dni po ich ustąpieniu.

Objawy

Często u osób chorych nie występują żadne symptomy choroby i zakażenie można stwierdzić tylko poprzez wykrycie przeciwciał we krwi. Jeśli zaś pojawią się objawy, do najczęstszych należą:

• gorsze samopoczucie przez pierwsze dni;
• stan podgorączkowy;
• ból głowy, gardła i uszu;
• powiększenie przyusznic;
• obrzęk gruczołów ślinowych po jednej lub obu stronach żuchwy, utrudniający otwieranie buzi;
• ostry, piekący ból podczas żucia lub przełykania kwaśnych pokarmów i napojów.

Bolesny obrzęk pojawia się z jednej lub z obu stron (najpierw z jednej, a potem z drugiej) poniżej uszu. Obustronna opuchlizna jest zwykle duża i powoduje zniekształcenie twarzy; szyja jest znacznie grubsza.

Leczenie

W różnicowaniu choroby należy wziąć pod uwagę kamicę przewodu śliniankowego, ropne zapalenie ślinianek oraz guza ślinianki.

Leczenie świnki polega głównie na podawaniu leków przeciwgorączkowych. Dziecko nie powinno w tym czasie przebywać na dworze tylko w domu, a w razie gorączki w łóżku. Miejscowo można stosować okłady rozgrzewające, np.: z maści ichtiolowej - przyniosą ulgę i zmniejszą poczucie napięcia skóry. Należy zapewnić dziecku spokój i chronić je przed wyziębieniem, a także kontaktami z osobami przeziębionymi. W trakcie choroby warto stosować lekkostrawną dietę i podawać ciepłe napoje.

W zapaleniu jądra i stawów podaje się kortykosterydy i niesterydowe leki przeciwzapalne. Natomiast w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych można podawać leki przeciwobrzękowe. Chory powinien być odizolowany i poddany kwarantannie przez tydzień po ustąpieniu obrzmienia ślinianek.

Świnka ma raczej łagodny przebieg, o ile nie wystąpią powikłania. Zwykle po 4-5 dniach obrzęk maleje, a po 7-9 dniach całkowicie znika - samopoczucie dziecka zdecydowanie się poprawia.

Powikłania

• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
• zapalenie trzustki,
• zapalenie jądra,
• zapalenie jajników,
• porażenia nerwów czaszkowych,
• niedosłuch lub nawet głuchota,
• ataksja,
• poinfekcyjna indukcja tarczycy.

Powikłania świnki mogą być bardzo poważne - konieczna jest wówczas hospitalizacja.

Najlepszym sposobem na uniknięcie świnki jest stosowanie szczepionki ochronnej. Obowiązkowo (bezpłatnie) szczepione są dzieci w wieku 13-14 miesięcy - szczepionka jest skuteczna do ok. 7 roku życia. Zalecane, choć płatne jest natomiast szczepienie w 7 roku życia dziecka.