Jak uzyskać rozwód kościelny?

W rozumieniu kościoła nie istnieje pojęcie rozwodu; jest to raczej unieważnienie małżeństwa czyli sytuacja w której tak naprawdę małżeństwo nie miało miejsca. Orzekanie o ważności małżeństwa kościelnego należy tylko i wyłącznie do kompetencji władzy kościelnej.

Powody stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego:

• Wiek - według kościoła zbyt młode osoby nie mogą zawierać małżeństwa; te kryteria są również uregulowane przepisami prawnymi.
• Impotencja - w rozumieniu kościoła małżeństwo ma na celu stworzenie rodziny a impotencja stanowi przeszkodę, która to uniemożliwia.
• Bezpłodność - jest podobnym powodem do impotencji, ale inaczej rozumianym. Unieważnienie małżeństwa może nastąpić w sytuacji, gdy jeden z partnerów wiedział o swojej bezpłodności i nie ujawnił celowo tej informacji przed ślubem.
• Przymus lub porwanie - unieważnienie małżeństwa może nastąpić wówczas, jeśli doszło do niego pod wpływem użycia środków przymusu albo uprowadzenia kobiety przez mężczyznę.
• Zaburzenia psychiczne jednego z małżonków są kolejnym powodem stanowiącym podstawę rozwiązania małżeństwa (niepełnosprawność umysłowa, przyczyny natury psychicznej uniemożliwiające podjęcie istotnych obowiązków małżeńskich).
• Małżeństwo pomiędzy ochrzczonym a nie ochrzczonym - zasadą prawa kościelnego jest również zakaz zawierania małżeństwa pomiędzy członkiem kościoła katolickiego a osobą spoza kościoła, chyba że młodzi posiadają zgodę ordynariusza. W przeciwnym wypadku niezbędne są akty chrztu obojga stanowiące ich przynależność do kościoła.  
• Istnienie wcześniejszego małżeństwa - w świetle prawa kanonicznego niemożliwe jest zawarcie nowego małżeństwa kościelnego, jeśli to zawarte wcześniej nie zostanie rozwiązane lub uznane za nieważne przez Sąd Biskupi.

Procedura unieważnienia małżeństwa kościelnego:

Nieważność małżeństwa kościelnego stwierdza Sąd Biskupi, do którego należy skierować skargę powodową o nieważność małżeństwa (odpowiednik pozwu w prawie cywilnym). Opis pozwu musi zawierać przebieg małżeństwa czyli kiedy i gdzie zostało zawarte, jakie są powody dla których miałoby być unieważnione, kto pierwszy zdecydował się na rozstanie itp. Oprócz wskazania dowodów należy również powołać kilku świadków.

Po złożeniu skargi Sąd Biskupi przystępuje do jej rozpatrzenia i w pierwszej kolejności musi określić tytuł z którego będzie się toczyło postępowanie. Możliwe jest w tym momencie wysłuchanie drugiej strony i określenie przez Sąd tzw. formuły wątpliwości. Następny etap dotyczy postępowania dowodowego i określenia przez biegłych faktycznie istniejącego problemu.

Po zakończeniu postępowania dowodowego następuje etap publikacji akt podczas którego małżonkowie mogą zapoznać się z aktami sprawy. W pierwszej kolejności zostaje wysłuchany tzw. głos obrończy za nieważnością małżeństwa, następnie Obrońca Węzła Małżeńskiego przedstawia argumenty przeciw stwierdzeniu nieważności małżeństwa. Na koniec zostaje wydany wyrok I instancji, który musi być potwierdzony w jeszcze jednym wyroku lub zatwierdzającym go dekrecie. Aby strony mogły w przyszłości bez problemów zawrzeć nowe małżeństwo kościelne, w kodeksie prawa kanonicznego obowiązuje zasada dwóch zgodnych wyroków.

Podobnie jak w trakcie rozwodu cywilnego, tak i w tym przypadku warto skorzystać z usług adwokatów. Co prawda jest to dość kosztowne rozwiązanie ale na pewno bardzo pomocne na każdym etapie postępowania.

Rozwód kościelny to trudna i skomplikowana procedura wymagająca poświęcenia i czasu.